Đánh giá thực hiện công việc của nhân viên có một vai trò quan trọng trong doanh nghiệp. Mọi doanh nghiệp đều phát triển dựa theo năng suất & hiệu quả làm việc của nhân viên. Vì vậy, doanh nghiệp cần lựa chọn cho mình phương pháp đánh giá hiệu quả và chính xác.

Dưới đây là 11 phương pháp đánh giá hiệu quả công việc của nhân viên phổ biến nhất hiện nay.

I./ Phương pháp đánh giá hiệu quả công việc là gì?

Đánh giá hiệu quả công việc là một quá trình được thực hiện hằng tháng/ năm nhằm đánh giá năng suất và chất lượng công việc thông qua quá trình thu thập, phân tích, đánh giá các thông tin liên quan đến tình hình thực hiện công việc của một cá nhân, phòng ban, hệ thống.

Dựa trên những phương pháp đánh giá hiệu quả công việc, các nhà quản lý sẽ có cái nhìn tổng quan về hiệu quả làm việc của nhân viên/ phòng ban/ hệ thống. Từ đó, những kế hoạch, mục tiêu phù hợp trong tương lai sẽ được đưa ra.

II./ Tại sao cần đánh giá hiệu quả công việc của nhân viên

Nhiều doanh nghiệp đã phải gánh hậu quả nghiêm trọng vì thiếu đi kinh nghiệm trong việc xây dựng và duy trì hệ thống đánh giá nhân lực một cách khoa học và rõ ràng. Do đó, đánh giá hiệu quả làm việc đóng một vai trò quan trọng. Khi doanh nghiệp, nhà quản lý đánh giá đúng năng lực nhân viên thì việc phân bổ nhân sự sẽ trở nên dễ dàng hơn. Nhờ đó, khả năng của nhân viên có thể phát huy một cách tốt nhất. Thêm vào đó, nhân viên được đánh giá đúng cũng sẽ hài lòng vì bản thân được công nhận, có thêm động lực để làm việc.

Đánh giá hiệu quả công việc của nhân viên có ảnh hưởng trực tiếp tới việc duy trì và phát triển nguồn nhân lực trong doanh nghiệp. Vì vậy, hệ thống này cần xây dựng một cách chặt chẽ và cần phải phù hợp với mô hình, quy mô cũng như văn hóa của doanh nghiệp.

III./ Các phương pháp đánh giá hiệu quả công việc

Dưới đây là 3 phương pháp đo lường hiệu quả công việc phổ biến nhất mà các doanh nghiệp có thể tham khảo

1. Đánh giá qua KPI – Chỉ số đánh giá hiệu suất

Chỉ số hiệu suất KPI – Key Performance Indicator là chỉ số quan trọng khi đánh giá sự tiến bộ với cá nhân, phòng ban, tổ chức. Doanh nghiệp sử dụng KPI ở nhiều cấp độ khác nhau để có thể đánh giá tiến độ thực hiện và khả năng hoàn thành mục tiêu chiến lược.

Phương pháp đánh giá độ hoàn thiện của chỉ tiêu KPI:

• Thể hiện công việc trong thực tế bám sát mục tiêu ban đầu, qua đó để đạt được kết quả mong muốn đã đề ra
• Đưa ra một bộ chỉ tiêu có thể đo lường hiệu quả, để có căn cứ lên kế hoạch cho những mực tiêu sau
• Đưa ra sự so sánh, từ đó đánh giá mức độ thay đổi hiệu suất dựa vào từng giai đoạn
• Có thể theo dõi chất lượng kịp thời để đưa ra các chính sách quản trị bám sát với mục tiêu ban đầu hướng đến, đo lường hiệu quả dự án, hiệu suất nhân sự để tối ưu nguồn lực cho doanh nghiệp

2. Đánh giá bằng OKR

OKR – Objective and Key Results, là một công thức đánh giá công việc đơn giản và linh hoạt, ví dụ như: Bạn sẽ phải thực hiện [mục tiêu] và nó sẽ được đo lường bằng [các chỉ số theo dõi kết quả].

Mục tiêu ở đây là những gì nhân viên muốn đạt được (Như tăng mức độ nhận thức về thương hiệu, hay thúc đẩy doanh số 3 tháng cuối năm) Qua đó, các chỉ số theo dõi kết quả là công cụ được sử dụng để đo lường tiến trình đạt được mục tiêu.

3. Phân biệt 2 phương pháp đánh giá hiệu quả công việc KPI và OKR

KPI – cụm từ viết tắt của các chỉ số hiệu suất/ đo lường chính – phương pháp theo dõi hiệu suất để đưa ra các sáng kiến và cải cách. OKR thực chất là một framework – khung theo dõi các hoạt động nhằm mục đích cân bằng giữa mục tiêu & chỉ số theo dõi kết quả.

Sử dụng OKR hiệu quả chính là cách tốt để đặt ra mục tiêu và kết hợp nhiều loại KPI khác nhau, để có thể đạt được mục tiêu chung.

Khi có phương pháp đo lường, một công cụ theo dõi tiến độ công việc là điều cần thiết. Để tìm cho mình một công cụ quản lý tiến độ công việc phù hợp, bạn có thể tham khảo tại theo dõi tiến độ công việc

IV./ 11 phương pháp đánh giá hiệu quả công việc

Khi đã có được phương pháp để đo lường hiệu quả công việc thì chúng ta phải đánh giá như thế nào để tối ưu nhất. Cùng tham khảo 11 phương pháp đánh giá hiệu quả công việc ngay dưới đây nhé.

1. Phương pháp Balanced Scorecard – BSC (Thẻ điểm cân bằng)

Phương pháp Thẻ điểm cân bằng (BSC) là xây dựng một hệ thống kế hoạch & quản trị về mặt chiến lược, nhằm mục đích định hướng hoạt động kinh doanh theo tầm nhìn, chiến lược của tổ chức, theo dõi hiệu quả vận hành của doanh nghiệp so với mục tiêu đề ra.

Thẻ điểm cân bằng BSC thiết lập hệ thống đo lường kết quả hoạt động trong doanh nghiệp trên bốn khía cạnh chính bao gồm:  Tài chính, khách hàng, kinh doanh nội bộ, đào tạo & phát triển.

2. Phương pháp xếp hạng danh mục (Weighted Checklist Methods)

Theo phương pháp này, mức độ thực hiện công việc được đánh giá dựa theo một danh sách đầu mục liệt kê hành vi thể hiện sự hiệu quả hay không hiệu quả đã được chuẩn bị từ trước.

3. Phương pháp thang đánh giá đồ thị (Graphic Rating Scales)

Graphic Rating Scales là một hình thức nhà quản lý chỉ cần kiểm tra, theo dõi mức độ hiệu quả của nhân viên dựa vào 3 hoặc 5 cấp độ từ rất kém, kém, bình thường, tốt đến rất tốt . Đây cũng là phương pháp lâu đời nhất và được sử dụng nhiều nhất để đánh giá thực hiện công việc.

4. Phương pháp xếp hạng hiệu suất (Performance Ranking Method)

Xếp hạng hiệu suất là phương pháp đánh giá hiệu suất được dùng để đánh giá hiệu suất của nhân viên từ kém nhất đến tốt nhất. Từ kết quả so sánh, nhà quản lý sẽ dễ dàng theo dõi, quan sát được hiệu quả làm việc của các nhân viên với nhau dựa trên một số tiêu chí nhất định.

5. Quản lý theo mục tiêu (Management by Objective – MBO)

MBO là một quá trình trong đó nhà quản lý đặt ra những mục tiêu cho nhân viên, định kỳ đánh giá, theo dõi hiệu suất và có khen thưởng phù hợp theo kết quả. Phương pháp này bao gồm các đầu mục:

• Xây dựng mục tiêu theo sự đồng thuận, thống nhất giữa nhân viên và cấp quản lý
• Tập trung vào kết quả thay vì cách thức thực hiện
• Nhân viên được chủ động trong quá trình thực hiện công việc
• Thường áp dụng ở cấp quản lý cao nhất của công ty

6. Xếp hạng theo phân phối định sẵn (Forced Ranking)

Đây là phương pháp đánh giá hiệu suất để xếp hạng nhân viên theo thứ tự đã được quy định từ trước. Nhờ kết quả của phương pháp này mà nhà quản lý có căn cứ để trọng dụng đúng người, trách bỏ lỡ nhân tài.

7. Phương pháp phân phối bắt buộc (Incident Method)

Incident Method là phương pháp đánh giá nhân viên trên cơ sở bắt buộc nhất định. Ví dụ như nhân viên của bạn đạt được 15% xuất sắc, 65% trung bình và 20% yếu thì

• 15% nhân viên xuất sắc sẽ được đề bạt tăng lương
• 20% nhân viên yếu sẽ bị gia hạn tăng lương, xem xét nghỉ việc

Phương pháp này có ưu điểm:

• Bắt buộc quản lý phải ra quyết định, đánh giá chính xác năng lực thực của nhân viên
• Nâng cao năng lực, hiệu quả làm việc của đội ngũ lao động

Nhược điểm:

• Vô tình làm tăng sự cạnh tranh thiếu lành mạnh giữa nhân viên với nhau
• Làm giảm đi tinh thần hợp tác, làm việc đồng đội
• Ảnh hưởng đến tinh thần làm việc

8. Phương pháp đánh giá 360 độ (360 Feedback)

Trong phương pháp này, người đánh giá là mọi người trong công ty từ cấp quản lý, nhân viên cấp dưới, đồng nghiệp, khách hàng đến nhân viên tự đánh giá

Việc này giúp cho người được đánh giá có cái nhìn khách quan, đa chiều từ nhiều đối tượng và về mọi phương diện. Nhưng nó cũng là một nguyên nhân chính gây ra tiềm năng mâu thuẫn nội bộ.

9. Phương pháp đánh giá hiệu quả công việc đánh giá nỗ lực (Essay Valuation Method)

Essay Valuation Method yêu cầu người quản lý diễn tả điểm mạnh và điểm yếu của nhân viên trong quá trình thực hiện công việc. Phương pháp này là một kỹ thuật phổ biến thường được sử dụng kèm với phương pháp Graphic Rating Scales (thang đánh giá đồ thị)

Kỹ năng phối hợp rất quan trọng trong quá trình thực hiện công việc, nhưng phối hợp sao cho hiệu quả và hợp lý thì lại là một bài toán của doanh nghiệp.

10. Phương pháp định lượng

Phương pháp bao gồm 3 bước cơ bản:

Bước 1: Xác định yêu cầu chính để thực hiện công việc

Bước 2: Phân loại các yêu cầu theo từng mức độ trong thang đánh giá: xuất sắc, khá, trung bình, yếu và kém. Mỗi mức đánh giá này cần phải có quy định rõ ràng

Bước 3: Đánh giá từng yếu tố trong tổng các yếu tố

11. Sử dụng phần mềm để đánh giá hiệu quả công việc

Từ những phương pháp đánh giá kể trên, nhà lãnh đạo chắc hẳn đã có thể nắm vững những cách đánh giá hiệu quả công việc của nhân viên để quá trình đánh giá được hiệu quả. Nhưng để bắt kịp với sự hiện đại của thời đại công nghệ 4.0, nhà lãnh đạo nên tham khảo các phần mềm giúp theo dõi quá trình thực hiện công việc của nhân viên, để từ đó có những đánh giá về hiệu quả công việc minh bạch và chính xác nhất.