Báo cáo lưu chuyển tiền tệ được cho báo cáo được đánh giá là “khó nhằn” và dễ sai sót nhất. Báo cáo này cho thấy sự vận động của dòng tiền doanh nghiệp nên có giá trị tương đối lớn với doanh nghiệp.  Vậy Báo cáo lưu chuyển tiền tệ là gì? Tại sao các doanh nghiệp nhỏ cần báo cáo lưu chuyển tiền tệ? cùng AsiaSoft tìm hiểu ngay trong bài viết dưới đây nha!

1. Báo cáo lưu chuyển tiền tệ là gì?

Báo cáo lưu chuyển tiền tệ là một tài liệu thu thập tất cả dữ liệu kinh doanh từ hoạt động hàng ngày để báo cáo về tính thanh khoản và tình hình tài chính của công ty tại bất kỳ thời điểm nào.

Báo cáo lưu chuyển tiền tệ không quan tâm nhiều đến lợi nhuận hoặc dự báo dài hạn mà liên quan nhiều đến dòng tiền vào và dòng tiền ra thực tế. Đúng hơn, đó là báo cáo dòng tiền về số tiền đã nhận và số tiền đã chi.

2. Tại sao các doanh nghiệp nhỏ cần báo cáo lưu chuyển tiền tệ?

Báo cáo lưu chuyển tiền tệ (Cash Flow Statement) là một công cụ quan trọng trong quản lý tài chính doanh nghiệp. Chủ doanh nghiệp cần nắm vững thông tin chi tiết từ báo cáo này để hiểu rõ về nguồn gốc và sử dụng tiền mặt trong hoạt động kinh doanh hàng ngày. Quan trọng hơn, báo cáo lưu chuyển tiền tệ giúp ngăn chặn khủng hoảng tiền mặt bằng cách phát hiện các dấu hiệu từ trước. Việc theo dõi tình hình dòng tiền cũng hỗ trợ dự đoán tương lai và quản lý rủi ro dài hạn, giúp doanh nghiệp ổn định và linh hoạt hơn. 

Ngoài ra, báo cáo này là công cụ quan trọng trong giao tiếp với nhà đầu tư, chứng minh tính bền vững của doanh nghiệp và hỗ trợ quyết định chiến lược. Tóm lại, thông tin chính xác từ báo cáo lưu chuyển tiền tệ không chỉ quản lý tình hình tiền mặt hiện tại mà còn hỗ trợ quyết định chiến lược và làm cho doanh nghiệp trở nên linh hoạt và ổn định trong môi trường kinh doanh biến động.

3. Cách thức hoạt động của báo cáo lưu chuyển tiền tệ 

Báo cáo về dòng tiền vào và dòng tiền ra của công ty bạn thể hiện hình ảnh về tình hình hoạt động của một doanh nghiệp. Báo cáo lưu chuyển tiền tệ cho bạn biết thu nhập ròng, chi phí và nguồn tiền chảy từ đâu đến.

Các nhà đầu tư và kế toán quan trọng đánh giá tình trạng của doanh nghiệp thông qua việc xem xét dòng tiền ròng, đặc biệt là việc xác định liệu nó là âm hay dương. Dòng tiền ròng là sự chênh lệch giữa số tiền thu và số tiền chi trong một khoảng thời gian cụ thể. Nếu dòng tiền ròng là âm, điều này có nghĩa là doanh nghiệp đang chi tiêu nhiều hơn số tiền nó thu được, có thể đối mặt với khó khăn tài chính. Ngược lại, dòng tiền ròng dương là dấu hiệu tích cực, chỉ ra rằng doanh nghiệp đang tạo ra lợi nhuận và có khả năng chi trả các nghĩa vụ tài chính.

Những đánh giá này có mục tiêu đo lường sự bền vững và thành công của công ty. Một dòng tiền ròng dương thường được coi là chỉ số tích cực về khả năng tài chính và khả năng sinh lời của doanh nghiệp. Nó cho thấy khả năng tự chủ tài chính và khả năng đầu tư vào mở rộng kinh doanh hoặc trả cổ tức cho cổ đông.

Hơn nữa, nhìn vào dòng tiền ròng cũng giúp đánh giá khả năng của doanh nghiệp trong việc trả nợ một cách đáng tin cậy. Công ty có dòng tiền ròng dương có khả năng tốt hơn để đáp ứng các nghĩa vụ tài chính, bao gồm cả trả nợ và các cam kết khác.

3.1. Dòng tiền âm

Dòng tiền âm xảy ra khi số tiền bạn chi tiêu vượt quá thu nhập ròng của bạn, tức là bạn đang tiêu nhiều hơn là thu được. Mặc dù bạn có thể vẫn giữ được một lượng lớn vốn lưu động, nhưng nếu số tiền bạn chi ra cho các giao dịch tiền mặt lớn hơn đáng kể so với số tiền bạn nhận được, điều này không phải là một tình trạng bền vững.

Trong một số trường hợp, các doanh nghiệp đang đầu tư vào mục tiêu tăng trưởng có thể phải đối mặt với tình trạng dòng tiền âm trong một khoảng thời gian ngắn. Tuy nhiên, đây thường không phải là tình trạng mà doanh nghiệp muốn duy trì lâu dài. Dòng tiền âm có thể là kết quả của các chiến lược đầu tư lớn, phát triển sản phẩm, hoặc mở rộng thị trường.

Mặc dù dòng tiền âm có thể chấp nhận được trong một số tình huống đặc biệt, nhưng nó có thể là dấu hiệu cảnh báo cho sự không ổn định tài chính. Đối với doanh nghiệp, việc duy trì dòng tiền âm lâu dài có thể gây áp lực lớn trên khả năng trả nợ và tạo ra rủi ro tài chính. Điều này thường đòi hỏi sự chú ý và điều chỉnh chiến lược tài chính để đảm bảo sự bền vững và ổn định trong dòng tiền của doanh nghiệp.

3.2. Dòng tiền dương

Dòng tiền dương là tình trạng khi số tiền mà doanh nghiệp thu được từ hoạt động kinh doanh (dòng tiền vào) nhiều hơn số tiền mà nó chi tiêu và thanh toán (dòng tiền ra). Điều này thường được coi là một chỉ số tích cực về sức khỏe tài chính của doanh nghiệp.

Khi có dòng tiền dương, điều này có nghĩa là doanh nghiệp đang tạo ra lợi nhuận từ hoạt động kinh doanh của mình và có khả năng thanh toán các khoản nợ và chi phí khác một cách hiệu quả. Nó cũng thể hiện sức mạnh tài chính, vì doanh nghiệp có thêm nguồn lực để đầu tư, mở rộng, hoặc xử lý bất kỳ khả năng rủi ro tài chính nào.

Một dòng tiền dương cũng mang lại khả năng linh hoạt tài chính, giúp doanh nghiệp đối mặt với những biến động bất ngờ và duy trì hoạt động suôn sẻ. Nó cho phép doanh nghiệp tự do hơn trong việc đầu tư vào các cơ hội mới, chi trả lương cho nhân viên, và duy trì một tình hình tài chính ổn định.

Đối với nhà đầu tư và người quản lý, dòng tiền dương là một chỉ số quan trọng để đánh giá sức khỏe và hiệu suất của doanh nghiệp, cũng như khả năng của nó trong việc tạo ra giá trị và mở rộng quy mô kinh doanh.

4. Cấu trúc của một báo cáo lưu chuyển tiền tệ

Báo cáo lưu chuyển tiền tệ là một công cụ quan trọng trong phân tích tài chính của doanh nghiệp, giúp theo dõi và hiểu rõ về lưu chuyển tiền mặt trong hoạt động kinh doanh. Cấu trúc của một báo cáo lưu chuyển tiền thường bao gồm các thành phần chính như sau:

4.1. Dòng tiền hoạt động kinh doanh 

Dòng tiền hoạt động là một phần quan trọng trong báo cáo lưu chuyển tiền tệ, đại diện cho tiền mặt mà doanh nghiệp thu được và thanh toán trong các hoạt động kinh doanh hàng ngày. Dưới đây là giải thích chi tiết:

Dòng tiền nhập (dòng tiền đầu vào):

• Biên lai từ bán hàng: Bao gồm tiền mặt thu được từ việc bán sản phẩm hoặc cung cấp dịch vụ.
• Thu nhập từ các hoạt động kinh doanh: Ghi lại các khoản tiền mặt thu được từ mọi nguồn thu nhập hàng ngày.

Dòng tiền chi (dòng tiền đầu ra):

• Chi phí cung ứng: Bao gồm các chi phí liên quan đến việc mua nguyên liệu thô, hàng hóa, và dịch vụ để duy trì hoạt động kinh doanh.
• Chi phí lao động: Ghi lại các chi phí liên quan đến tiền lương và các lợi ích cho nhân viên.
• Chi phí thuế và chi phí cho việc duy trì hoạt động hàng ngày: Bao gồm các khoản chi cho thuế thu nhập, tiền thuê nhà, và các chi phí khác liên quan đến hoạt động kinh doanh hàng ngày.

Dòng tiền hoạt động tập trung vào việc ghi chép mọi giao dịch tiền mặt liên quan đến các hoạt động kinh doanh chính của doanh nghiệp. Dòng tiền vào đại diện cho nguồn thu nhập, trong khi dòng tiền ra ghi lại mọi khoản chi phí liên quan đến duy trì và phát triển hoạt động kinh doanh hàng ngày.

Thông qua việc theo dõi và phân tích dòng tiền hoạt động, doanh nghiệp có thể đánh giá hiệu quả về mặt tài chính, quản lý nguồn lực tốt hơn, và đưa ra quyết định chiến lược để đảm bảo sự bền vững và tăng trưởng.

4.2. Dòng tiền đầu tư

Dòng tiền từ hoạt động đầu tư là một phần quan trọng trong báo cáo lưu chuyển tiền tệ, đại diện cho tiền mặt được chi hoặc thu liên quan đến việc mua và bán các tài sản quan trọng hoặc đầu tư. Dưới đây là giải thích chi tiết:

Dòng tiền ra (Dòng tiền đầu ra):

• Trả tiền cho tài sản quan trọng hơn: Ghi lại các chi phí liên quan đến mua sắm và sở hữu các tài sản lớn như máy móc, thiết bị, và bất động sản.
• Trả tiền cho nhà cung cấp và các đối tác đầu tư: Bao gồm các chi phí liên quan đến các giao dịch mua bán với đối tác cung cấp và các đối tác đầu tư.

Dòng tiền vào (Dòng tiền đầu vào):

• Thu nhập từ bán các tài sản hoặc đầu tư: Nếu doanh nghiệp bán đi các tài sản quan trọng hoặc chấp nhận đầu tư từ đối tác, dòng tiền vào được ghi lại ở đây.
• Thu nhập từ các khoản đầu tư được bán: Nếu có việc bán các đầu tư, các khoản thu nhập này được ghi vào phần này.

Dòng tiền đầu tư thể hiện cả quá trình chi tiêu và thu nhập liên quan đến việc phát triển, mua sắm, và bán các tài sản quan trọng. Việc theo dõi dòng tiền này giúp doanh nghiệp đánh giá hiệu quả của các quyết định đầu tư, tài trợ, và quản lý các tài sản cố định. Đồng thời, nó cũng cung cấp thông tin quan trọng để đánh giá khả năng tăng trưởng và sự bền vững của doanh nghiệp.

4.3. Dòng tiền hoạt động tài chính

Dòng tiền từ hoạt động tài chính là một phần quan trọng trong báo cáo lưu chuyển tiền tệ, thể hiện các giao dịch liên quan đến vốn và tài trợ. Dưới đây là giải thích chi tiết:

Dòng tiền ra (Dòng tiền tài chính ra):

• Trả cổ tức (Dividend payments): Nếu doanh nghiệp chi trả cổ tức cho cổ đông, khoản chi phí này sẽ được ghi vào đây.
• Trả nợ gốc (Repayment of debt): Bao gồm các khoản trả nợ gốc của các khoản vay hoặc nghĩa vụ tài chính khác.

Dòng tiền vào (Dòng tiền tài chính vào):

• Nhận tiền từ người đầu tư: Ghi lại mọi khoản tiền mà công ty nhận được từ người đầu tư, bao gồm việc phát hành cổ phiếu mới hoặc nhận các khoản vay mới.
• Thu nhập từ bất kỳ giao dịch tài chính khác: Bao gồm các khoản thu nhập từ bất kỳ giao dịch tài chính nào khác như bán cổ phiếu, phát hành trái phiếu, hoặc các giao dịch tài chính đặc biệt.

Dòng tiền hoạt động tài chính cho thấy cách công ty quản lý vốn và tài trợ. Nó mô tả cách doanh nghiệp thu vốn mới, trả nợ, và chi trả cổ tức. Thông qua việc theo dõi dòng tiền này, doanh nghiệp có thể đánh giá khả năng quản lý nghĩa vụ tài chính, đo lường mức độ sự phụ thuộc vào vốn ngoại vi, và đánh giá tình trạng tài chính tổng thể của mình. Điều này có thể giúp đưa ra các quyết định chiến lược về cách quản lý vốn và tài trợ trong tương lai.

4.4. Hoạt động không dùng tiền mặt

Để đưa ra bức tranh hoàn chỉnh về tình hình tài chính của công ty bạn, bạn cũng có thể cần đưa vào một danh mục riêng cho các hoạt động phi tiền mặt. Điều này sẽ bao gồm các luồng vào và các luồng ra theo lịch trình chưa được xử lý.

Phần lớn danh mục này sẽ bao gồm các phần thu nhập ròng của bạn không hiển thị trong các danh mục khác. Nếu bạn đã bán một số sản phẩm hoặc mua hàng tồn kho mới nhưng chưa nhận hoặc thanh toán cho các giao dịch tiền mặt đó, bạn có thể đưa chúng vào đây dưới dạng tài khoản phải thu và tài khoản phải trả.

Về mặt kỹ thuật, đây chưa phải là một phần của hoạt động tiền mặt của bạn nhưng chúng vẫn là dữ liệu liên quan để đưa vào các hoạt động phi tiền mặt.

5. Nguồn gốc báo cáo lưu chuyển tiền tệ

Báo cáo lưu chuyển tiền tệ là một công cụ quan trọng để theo dõi và đánh giá lưu chuyển tiền mặt trong doanh nghiệp. Có một số nguồn gốc mà báo cáo này có thể xuất phát:

Tự lập báo cáo:

• Mô tả: Một số chủ doanh nghiệp chọn tự lập báo cáo lưu chuyển tiền tệ của riêng họ.
• Ưu điểm: Cho phép họ có cái nhìn tổng quan và kiểm soát trực tiếp trên tình hình tiền mặt của doanh nghiệp.
• Nhược điểm: Có thể đòi hỏi nhiều thời gian và kiến thức kế toán.

Phần mềm kế toán:

• Mô tả: Các phần mềm kế toán hiện đại cung cấp chức năng tạo báo cáo lưu chuyển tiền tự động.
• Ưu điểm: Tiết kiệm thời gian, giảm rủi ro sai sót, và cung cấp các tính năng tự động hóa.
• Nhược điểm: Đòi hỏi sự quen thuộc với phần mềm và có thể là chi phí phát sinh.

Dịch vụ kế toán chuyên nghiệp:

• Mô tả: Kế toán viên chuyên nghiệp có thể được thuê để tạo và duy trì báo cáo lưu chuyển tiền tệ.
• Ưu điểm: Chuyên nghiệp, chính xác và giúp giải quyết các vấn đề phức tạp.
• Nhược điểm: Có thể tăng chi phí và cần tương tác định kỳ với bên thuê.

Nếu doanh nghiệp muốn hợp lý hóa quy trình kế toán để tiết kiệm thời gian và tăng hiệu quả, sự hỗ trợ từ phần mềm kế toán hoặc kế toán viên chuyên nghiệp là lựa chọn thông minh. Phần mềm kế toán có thể tự động hóa nhiều công việc, giảm sai sót và đồng thời cung cấp báo cáo định kỳ. Kế toán viên chuyên nghiệp có kiến thức sâu rộng có thể đảm bảo tính chính xác và tuân thủ với các quy tắc kế toán và thuế.

Kết luận 

Báo cáo lưu chuyển tiền tệ, cùng với bảng cân đối kế toán và báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh, là một trong những tài liệu tài chính thiết yếu mà mọi công ty cần phải tập hợp lại. Nếu bạn không chắc chắn về cách tự mình giải quyết, hãy tìm một nhân viên kế toán thuế doanh nghiệp nhỏ để làm việc cùng. 

Kế toán viên có thể giúp bạn lập báo cáo và cải thiện kế hoạch cũng như hiệu quả tổng thể của bạn. Các chuyên gia kế toán có thể cung cấp cho doanh nghiệp của bạn nhiều thứ hơn là chỉ hỗ trợ về thuế thu nhập.