Lập kế hoạch nghề nghiệp là một nguyên tắc cơ bản nhưng quan trọng được những người thành công sử dụng trong kinh doanh. Vậy tại sao bạn không áp dụng những nguyên tắc tương tự vào việc quản lý sự nghiệp của mình bằng cách xây dựng kế hoạch phát triển nghề nghiệp để kiểm soát hướng đi của mình? Bài viết dưới đây AsiaSoft sẽ hỗ trợ bạn đặt mục tiêu nghề nghiệp và viết kế hoạch nghề nghiệp với những mục tiêu rõ ràng, khả thi.

1. Mục tiêu nghề nghiệp là gì?

Mục tiêu nghề nghiệp là một tuyên bố rõ ràng xác định công việc cuối cùng mà bạn mong muốn trong suốt sự nghiệp của mình. Miễn là nó thực tế, một mục tiêu nghề nghiệp rõ ràng sẽ cho phép bạn đặt cho mình một kế hoạch hành động hoặc kế hoạch phát triển cá nhân để hướng tới đạt được tham vọng nghề nghiệp của mình.

2. 7 bước thiết lập mục tiêu nghề nghiệp đơn giản và hiệu quả

Để giúp bạn đạt được tham vọng nghề nghiệp cuối cùng của mình, bạn cần thực hiện một số bước trong quá trình thực hiện. Từ việc xác định và xác định mục tiêu cuối cùng của bạn cho đến việc vạch ra kế hoạch hành động phát triển cá nhân để đảm bảo bạn đạt được mục tiêu, việc quản lý thông minh sự nghiệp của bạn không chỉ cần động lực mà còn cần lập kế hoạch cẩn thận.

2.1. Khám phá các khả năng của bản thân

Bạn có thể là người đã biết từ rất lâu chính xác nghề nghiệp mà bạn mong muốn. Hoặc có lẽ bạn đang nghĩ đến nhiều nghề nghiệp mà không hiểu rõ nghề nào là tốt nhất cho mình. Dù bằng cách nào, bước đầu tiên trong việc xây dựng kế hoạch nghề nghiệp bao gồm việc khám phá chi tiết hơn các nghề nghiệp mà bạn quan tâm và đảm bảo rằng bạn cảm thấy thoải mái với thực tế các lựa chọn của mình.

Để làm được điều này, hãy nghiên cứu và khám phá các sở thích nghề nghiệp của bạn để xác định trình độ chuyên môn, con đường sự nghiệp điển hình và các kỹ năng cụ thể cần có. Dưới đây là một số câu hỏi bạn có thể xem xét:

Sở thích và Đam mê:

• Bạn thích làm gì trong thời gian rảnh rỗi?
• Những hoạt động nào khiến bạn cảm thấy hạnh phúc và hứng thú?
• Các sở thích của bạn có thể liên quan đến công việc nào?

Kỹ năng cá nhân:

• Bạn có những kỹ năng gì mà bạn cảm thấy tự tin và thành thạo?
• Bạn đã có kinh nghiệm nào trong quá khứ mà có thể áp dụng vào nghề nghiệp mới không?
• Kỹ năng mềm nào bạn nghĩ là mạnh mẽ nhất?

Giáo dục và Đào tạo:

• Bạn đã có bằng cấp, chứng chỉ nào không?
• Bạn muốn đầu tư thêm vào giáo dục và đào tạo để phát triển kỹ năng mới không?

Giới hạn và Tiềm năng:

• Bạn có những giới hạn nào về địa điểm, thời gian, hay yêu cầu về mức lương không?
• Bạn nghĩ gì về khả năng thăng tiến trong sự nghiệp?

Giới thiệu về ngành nghề:

• Bạn hiểu rõ về ngành nghề nào mà bạn quan tâm không?
• Các xu hướng và thách thức trong ngành nghề đó là gì?

Sự Hài lòng và Đam mê Nghề nghiệp:

• Bạn nghĩ gì về sự hài lòng trong công việc của mình?
• Công việc nào sẽ khiến bạn cảm thấy đam mê và hứng khởi?

Sự phù hợp với Phong cách Sống:

• Bạn muốn một lối sống công việc như thế nào?
• Bạn ưu tiên sự cân bằng giữa công việc và cuộc sống cá nhân?

Nghiên cứu Thị trường Lao động:

• Các nghề nghiệp đang có nhu cầu cao hiện nay là gì?
• Mức lương và điều kiện làm việc như thế nào trong những ngành nghề đó?

Thử nghiệm và Tìm hiểu:

• Bạn đã thử nghiệm qua các loại công việc khác nhau chưa?
• Bạn có thể thực hiện các khóa học hay dự các sự kiện để tìm hiểu thêm về nghề nghiệp?

Hỗ trợ và Nguồn lực:

• Bạn có sẵn sàng và có thể nhận được hỗ trợ từ gia đình, bạn bè, hay cộng đồng không?
• Có những nguồn lực nào bạn có thể tận dụng để phát triển sự nghiệp?

Khi kết thúc bước này, bạn sẽ hiểu rõ hơn về/các nghề nghiệp đã xác định của mình.

2.2. So sánh các lựa chọn

Bước tiếp theo liên quan đến việc so sánh các lựa chọn của bạn để thu hẹp các lựa chọn của bạn.

Bạn có thể tự hỏi bản thân minh:

• Nghề nghiệp nào phù hợp với tôi nhất và sẽ đáp ứng được tham vọng nghề nghiệp và cá nhân của tôi?
• Nghề nghiệp nào phù hợp nhất với kỹ năng, sở thích và giá trị của tôi?
• Nghề nghiệp nào có thể sẽ được nhà tuyển dụng có nhu cầu lớn nhất trong tương lai?
• Ưu điểm và nhược điểm của mỗi lựa chọn là gì?
• Tôi có thể đạt được mức lương và sự cân bằng giữa công việc và cuộc sống ở ngành nghề nào?
• Tôi có thể hình dung mình đang làm nghề gì hàng ngày?

Khi xem xét những câu hỏi này, hãy suy nghĩ một cách khách quan về những gì cần thiết để thành công trong mỗi công việc. Điểm yếu nào bạn cần khắc phục để thành công? Những điểm mạnh nào sẽ giúp bạn phát triển?

Ngoài ra, hãy cân nhắc xem mỗi công việc có cảm thấy “phù hợp” với bạn hay không.

Ở cuối bước này, bạn sẽ thu hẹp các lựa chọn của mình và xác định được một nghề nghiệp mà cuối cùng bạn mong muốn.

Vì vậy, bạn có thể xác định những gì bạn muốn đạt được trong nghề nghiệp đã chọn này. Hãy viết mục tiêu này ra giấy để sau đó bạn có thể lập kế hoạch hành động nhằm đạt được mục tiêu đó. Từ đó giúp bạn có một hướng đi rõ ràng hơn và giúp bạn tập trung vào bức tranh toàn cảnh về những gì cuối cùng bạn muốn đạt được trong sự nghiệp của mình. 

2.3. Thiết lập các mục tiêu ngắn hạn

Đó là lý do tại sao bước thứ ba liên quan đến việc tạo ra một loạt các hành động ngắn hạn sẽ giúp bạn bắt đầu con đường hướng tới mục tiêu nghề nghiệp của mình. Tập trung vào những gì bạn cần đạt được trong vòng 3 đến 5 năm tới, cụ thể là trong các lĩnh vực:

• Học tập: Để tham gia hoặc thăng tiến trong nghề nghiệp ưa thích của bạn, bạn có cần đạt được một số bằng cấp nhất định không? Nếu vậy, bạn nên cân nhắc những khóa học nào?
• Kinh nghiệm: Bạn cần tích lũy kinh nghiệm gì để trở thành ứng viên phù hợp cho lần thăng chức tiếp theo hoặc để đạt được vai trò cấp đầu tiên trong lĩnh vực này?
• Phát triển kỹ năng: Bạn nên phát triển những kỹ năng cụ thể nào để trở thành ứng viên phù hợp cho lần thăng chức tiếp theo?
• Công việc tiếp theo lý tưởng: Vai trò nào thể hiện bước hợp lý tiếp theo để đạt được mục tiêu nghề nghiệp của bạn?
• Thành viên chuyên nghiệp: Tư cách thành viên chuyên nghiệp có giúp bạn thăng tiến trong sự nghiệp không?

Trước khi trả lời những câu hỏi này, bạn nên xem lại mô tả công việc cho vị trí tiếp theo mà bạn mong muốn. Điều này sẽ nêu bật bất kỳ kỹ năng hoặc năng lực nào mà bạn cần tập trung phát triển trong vai trò hiện tại của mình trước khi bắt đầu tìm kiếm việc làm tiếp theo.

2.4. Thiết lập mục tiêu dài hạn

Khi đã có được những mục tiêu ngắn hạn này, bạn cần thực hiện bước tiếp theo trong việc lập kế hoạch nghề nghiệp, bao gồm việc chuyển sự chú ý của bạn sang các mục tiêu lập kế hoạch dài hạn hơn. Hãy vạch ra một lộ trình phát triển nghề nghiệp thực tế, xác định công việc cũng như mức độ kỹ năng, trách nhiệm và thâm niên ngày càng tăng của họ để giúp bạn đạt được mục tiêu của mình. Về cơ bản, đây là lộ trình về cách bạn sẽ thăng tiến trong sự nghiệp để đạt được mục tiêu cuối cùng.

Bạn có thể vạch ra con đường sự nghiệp lâu dài hơn và các công việc cụ thể mà bạn cần phải vượt qua. Đối với mỗi công việc xác định:

• Các kỹ năng kỹ thuật cần đạt được: Phần này bao gồm các khả năng cụ thể đã học được mà bạn cần tiếp thu và sử dụng trong từng vai trò.
• Kỹ năng mềm cần trau dồi: Xác định các kỹ năng phi kỹ thuật liên quan đến cách bạn làm việc mà bạn cần phát triển trong vai trò này, chẳng hạn như làm việc nhóm, kết nối mạng, giải quyết xung đột hoặc khả năng thích ứng.
• Năng lực học hỏi: Liệt kê những kiến ​​thức và hành vi bạn cần có trong công việc này, chẳng hạn như nhận thức về thương mại, đàm phán hoặc quản lý xung đột. Nếu bạn không chắc chắn về sự khác biệt giữa kỹ năng kỹ thuật, kỹ năng mềm và năng lực, phân tích này sẽ hữu ích.
• Kinh nghiệm cụ thể cần đạt được: Bạn nên đạt được kinh nghiệm chính xác nào và những thành công cũng như thành tích nào sẽ cho phép bạn định lượng kinh nghiệm này cho nhà tuyển dụng trong tương lai?
• Phát triển cá nhân hoặc nghề nghiệp: Làm thế nào bạn có thể phát triển về mặt cá nhân và nghề nghiệp trong vai trò này? Ví dụ: bạn có thể tham gia vào một tổ chức thành viên chuyên nghiệp, đảm nhận việc công nhận hoặc nâng cao kỹ năng về công nghệ mới không?
• Thời gian làm việc lý tưởng: Bạn cần dành bao lâu ở vai trò này để phát triển chuyên môn và kinh nghiệm cần thiết để sẵn sàng thăng tiến?

Khi kết thúc bước này, bạn sẽ vạch ra lộ trình phát triển nghề nghiệp mà bạn cần thực hiện để đưa bạn từ vị trí hiện tại đến vị trí cuối cùng mà bạn mong muốn. Một lần nữa, Công cụ lập kế hoạch mục tiêu nghề nghiệp của chúng tôi có chứa một mẫu để giúp bạn đặt ra mục tiêu này.

2.5. Viết mục tiêu nghề nghiệp THÔNG MINH HƠN

Khi xây dựng kế hoạch hành động, hãy nhớ đặt ra các mục tiêu ngắn gọn, được xác định rõ ràng mà bạn có thể hướng tới. 

Để làm được điều này, hệ thống SMART có thể hữu ích:

• Cụ thể: Hãy rõ ràng nhất có thể và tránh những tuyên bố mơ hồ.
• Có thể đo lường được: Định lượng những gì bạn phải đạt được.
• Có thể đạt được: Tạo động lực cho bản thân nhưng cũng đảm bảo mục tiêu của bạn có thể đạt được.
• Thực tế: Hãy hợp lý và tập trung giữ cho các mục tiêu của bạn có thể đạt được để có thể đạt được tiến bộ.
• Kịp thời: Tạo khung thời gian để hoàn thành các bước.
• Trao quyền: Đảm bảo mục tiêu phù hợp với bạn và giúp bạn thực hiện những thay đổi mà bạn muốn.
• Có thể xem lại: Giữ mục tiêu của bạn linh hoạt để bạn có thể điều chỉnh theo các điều kiện thị trường thay đổi.

2.6. Hãy linh hoạt và đo lường sự tiến bộ của bạn

Cuối cùng, hãy linh hoạt. Các ưu tiên và mục tiêu của bạn có thể được thay đổi hoặc sửa đổi theo thời gian, do hoàn cảnh cá nhân thay đổi của bạn hoặc do các yếu tố bên ngoài nằm ngoài tầm kiểm soát của bạn, chẳng hạn như đổi mới công nghệ hoặc biến động về kỹ năng mà nhà tuyển dụng yêu cầu.

Do đó, hãy kiểm tra thường xuyên để đảm bảo các mục tiêu của bạn vẫn có thể đạt được và các mục tiêu ngắn hạn và dài hạn của bạn vẫn thực tế. Nếu không, hãy điều chỉnh kế hoạch của bạn cho phù hợp để giúp bạn đi đúng hướng.

Là một phần của đánh giá này, hãy đảm bảo bạn đo lường sự tiến bộ của mình. Hãy tự chúc mừng bản thân vì những thành tựu mà bạn đặc biệt tự hào.

Bạn cũng nên sử dụng thời gian này để xác định bất kỳ lĩnh vực nào mà bạn đang tụt lại phía sau và sau đó phân bổ thời gian trong lịch trình của mình để dành cho việc cải tiến. Hãy cân nhắc xem bạn có cần bất kỳ sự hỗ trợ nào để thực hiện những cải tiến này hay không, chẳng hạn như từ người cố vấn hoặc bằng cách đăng ký một khóa đào tạo. Mở rộng cơ hội trong vai trò hiện tại của bạn là một cách khác để phát triển kỹ năng. 

Cho dù bạn hoàn thành việc đánh giá hàng tháng, hàng quý hay hai năm một lần, hãy đảm bảo bạn lên lịch đánh giá đó trong lịch của mình như một cuộc họp định kỳ. Đừng hủy cuộc hẹn này khi nó đến. Thay vào đó, hãy sử dụng nó như một cơ hội thực sự để tự suy ngẫm.

2.7. Viết ra mục tiêu của bạn

Lập kế hoạch nghề nghiệp hoặc thiết lập mục tiêu sẽ chỉ đạt được mục đích nếu bạn đi theo con đường bạn đã lên kế hoạch. Điều này có nghĩa là điều quan trọng là phải viết ra các mục tiêu nghề nghiệp của bạn.

Quá trình đặt bút lên giấy cho phép bạn tập trung rõ ràng, xác định thành tích và thực hiện bất kỳ thay đổi cần thiết nào khi được yêu cầu. Hãy tưởng tượng bạn đang lên kế hoạch cho một chuyến đi nước ngoài – hãy nghĩ xem bạn sẽ dành bao nhiêu thời gian và sức lực cho chuyến đi đó. Sự nghiệp của bạn có thể sẽ kéo dài trong ba mươi năm tiếp theo của cuộc đời bạn và nó xứng đáng được lập kế hoạch tập trung nhiều như vậy, nếu không muốn nói là hơn.

3. Nếu bạn vẫn chưa xác định được một nghề nghiệp cụ thể

Nếu bạn không thể xác định được một nghề nghiệp cụ thể mà bạn quan tâm, bạn có thể bắt đầu với một mục tiêu nghề nghiệp rộng rãi ban đầu. Khi bạn có thêm kinh nghiệm trong lĩnh vực hiện tại, các kế hoạch sẽ bắt đầu hình thành trong đầu bạn và bạn sẽ quyết định đây là con đường phù hợp với mình hoặc bạn sẽ muốn khám phá các lựa chọn thay thế. Cho đến lúc đó, bạn hoàn toàn có thể chấp nhận được việc xem xét nhiều hơn một ý tưởng và luôn để ngỏ các lựa chọn của mình.

Trong trường hợp này, bạn có thể bắt đầu chuẩn bị cho mình tất cả các mục tiêu có thể lựa chọn và theo thời gian, bạn sẽ thấy mình tập trung hơn vào một lĩnh vực cụ thể. Khi điều này xảy ra, bạn có thể xác định cho mình mục tiêu nghề nghiệp tập trung hơn và các mục tiêu kế hoạch phát triển cá nhân khả thi.

Miễn là bạn tiếp cận việc lập kế hoạch nghề nghiệp của mình với thái độ đúng đắn, kinh nghiệm bạn có được sẽ giúp củng cố kế hoạch của bạn. Hãy duy trì sự nhiệt tình của bạn, điều này sẽ làm cho những trải nghiệm cá nhân và nghề nghiệp của bạn trở nên thú vị và hài lòng hơn. Hãy nhớ rằng, không có điều gì vĩ đại được thực hiện nếu không có sự nhiệt tình!