Customer to customer (C2C) là một mô hình kinh doanh theo đó khách hàng có thể giao dịch với nhau, điển hình là trong môi trường trực tuyến. Trong đó C2C đang ngày càng trở nên phổ biến hơn bởi hiệu quả chi phí mà nó mang lại, bên cạnh đó, nó được nhiều chuyên gia dự đoán sẽ còn phát triển hơn trong tương lai.

Vậy cụ thể hơn, C2C là gì? Lợi ích khi ứng dụng C2C trong kinh doanh là gì? Cùng tìm hiểu kỹ hơn qua những nội dung dưới đây.

C2C là gì?  

Trong tiếng Việt, C2C (customer-to-customer) được hiểu là Người tiêu dùng tới người tiêu dùng. Đúng như tên gọi của nó, C2C là một mô hình kinh doanh mà trong đó, đại diện bên mua và đại diện bên bán đều là những cá nhân.

Thông thường, các giao dịch này sẽ được thực hiện trong môi trường trực tuyến, thông qua một bên thứ ba đó là các nền tảng mua bán hàng trực tuyến qua trung gian, hoặc các trang web đấu giá trung gian.

C2C sở hữu những đặc điểm như:

• Cạnh tranh về sản phẩm, mặt hàng kinh doanh: C2C là mô hình kinh doanh giữa các cá nhân nên nó cho phép khách hàng trao đổi mua bán qua lại với nhau. Các cá nhân này không phải là doanh nghiệp sản xuất, những sản phẩm mà họ bán có thể  không còn có mặt trên thị trường nhưng vẫn nhận được nhiều quan tâm và ưa chuộng.
• Tỷ suất lợi nhuận cho người bán cao hơn: cá nhân người bán sẽ được hưởng tỷ suất lợi nhuận cao hơn bởi không còn sự tác động từ phía doanh nghiệp sản xuất hay nhà bán lẻ hoặc nhà bán buôn.
• Thiếu kiểm soát trong chất lượng và thanh toán: không có sự can thiệp từ phía nhà sản xuất hay phía bán lẻ hoặc bán buôn nên các sản phẩm giao dịch trong mô hình C2C sẽ không qua kiểm soát chặt chẽ về mặt chất lượng và cả khâu thanh toán.

Mô hình C2C được hiểu là người tiêu dùng tới người tiêu dùng

Các nền tảng C2C phổ biến 

Ngày nay, nhiều nền tảng thương mại điện tử giúp người mua tìm kiếm các mặt hàng họ mong muốn và cung cấp cho người bán nhóm khách hàng tiềm năng. Hầu hết các nền tảng C2C kiếm tiền bằng cách tính phí người bán một khoản chi phí hoặc một khoản hoa hồng nhỏ để đưa các mặt hàng của họ lên kệ hàng điện tử.

Ví dụ về các nền tảng C2C bao gồm:

Nền tảng đấu giá

Các trang web đấu giá trực tuyến cho phép người bán niêm yết hàng hóa của họ ở mức giá tối thiểu và sau đó cho phép nhiều khách hàng đấu giá mặt hàng đó cho đến khi có người chiến thắng.

Việc đặt giá có thể làm tăng giá cao hơn so với việc người bán niêm yết mặt hàng ở một mức giá cố định và người đấu giá có thể tìm được một thỏa thuận tốt nếu không có nhiều đối tượng quan tâm khác.

Trao đổi vật phẩm

Có một số nền tảng trực tuyến kết nối người mua và người bán muốn trao đổi hàng hóa, từ đồ nội thất đã qua sử dụng đến tác phẩm nghệ thuật và bất sản phẩm gì.

Nhiều nền tảng tồn tại ở cả dạng trang web và ứng dụng, chúng thậm chí cho phép bạn tìm kiếm theo vị trí địa lý để bạn có thể trực tiếp thực hiện giao dịch.

Trao đổi dịch vụ

Bạn cũng có thể sử dụng các trang C2C trực tuyến để mua và bán, trao đổi các dịch vụ như thuê một người huấn luyện chó, tìm kiếm một nhà thiết kế trang web hoặc thuê một người chăm sóc, dọn dẹp nhà cửa, hoặc thuê nhà của ai đó trong thời gian du lịch.

Cổng thanh toán điện tử

Cổng thanh toán điện tử C2C tồn tại nhằm liệt kê hàng hóa và dịch vụ để bán và tạo điều kiện thanh toán cho việc bán hàng C2C trên các nền tảng khác.

Các nền tảng này có thể kiếm tiền bằng cách tính phí người dùng để chuyển thu vào tài khoản ngân hàng của họ.

Hoạt động mô hình C2C thường diễn ra trên các nền tảng trực tuyến.

Lợi ích của mô hình C2C

Việc áp dụng mô hình C2C sẽ mang lại những lợi ích nhất định cho cả người mua và người bán. Vậy các lợi ích của C2C là gì?

Lợi nhuận cao, chi phí thấp

Việc loại bỏ trung gian (người bán buôn và bán lẻ) khỏi giao dịch cho phép người bán kiếm được lợi nhuận cao hơn từ doanh số bán hàng của họ và người mua tìm được giá thấp hơn để mua hàng hóa mà họ cần.

Đăng tin rao bán dễ dàng

Có những món hàng bạn mua về từ lâu nhưng không có nhu cầu sử dụng đến, hoặc đã qua sử dụng nhưng còn cần thiết nữa, tất cả đều có thể được rao bán một cách dễ dàng trên các sàn thương mại điện tử C2C.

Điều này giúp bạn tận dụng được giá trị của món đồ một cách triệt để nhất. Bên cạnh đó, bạn có thể thoải mái rao bán bao nhiêu món hàng tùy thích mà không bị giới hạn về số lượng.

Sản phẩm đa dạng

Mô hình C2C là một nơi lý tưởng cho những người kinh doanh đồ sưu tầm quý hiếm hoặc cho những ai muốn mua bán đồ cũ khó tìm thấy từ các cơ sở kinh doanh truyền thống.

Thuận lợi cho cả hai bên 

Mô hình C2C loại bỏ nhiều rào cản ngăn cản cho người tiêu dùng sử dụng các mô hình kinh doanh khác.

Ví dụ, chi phí liên quan đến việc vận hành một doanh nghiệp truyền thống quá cao đối với nhiều người bán và một số người bán thậm chí không muốn bán hàng như nguồn thu nhập chính của họ.

Đối với người mua, việc tìm kiếm hàng hóa và dịch vụ có giá cả hợp lý tại các cửa hàng truyền thống có thể khiến họ cảm thấy rắc rối. Nền tảng C2C loại bỏ những bất tiện này và làm cho việc kinh doanh của bạn trở nên đơn giản hơn bao giờ hết.

Rủi ro khi dùng C2C

Mặc dù người mua và người bán được hưởng nhiều quyền tự do đi kèm với các giao dịch bán hàng C2C, nhưng mô hình này cũng có một số nhược điểm và rủi ro, đó là:

• Quản lý chất lượng kém chặt chẽ: các nền tảng C2C không trực tiếp sản xuất và bán hàng hóa nên các nền tảng này có thể không điều chỉnh được chất lượng của sản phẩm trên trang web của họ.
• Bước thanh toán có thể gặp khó khăn: không phải tất cả các mô hình C2C đều có hệ thống thanh toán bằng thẻ tín dụng được tích hợp sẵn, do đó, việc thanh toán có thể phải thực hiện thông qua tiền mặt hoặc một nền tảng thanh toán riêng biệt, có thể tính phí chuyển khoản.
• Tỷ lệ lừa đảo: không có các quy định như các mô hình kinh doanh truyền thống, các nền tảng C2C chứa nhiều trường hợp gặp phải kẻ gian hơn nhằm lừa gạt cả người mua và người bán. Người mua nên cảnh giác với những người bán yêu cầu các phương thức thanh toán bất hợp lý và không nên cung cấp thông tin cá nhân để tự bảo vệ mình. Một cách duy nhất dành cho người bán là phải nhận được thanh toán đầy đủ trước khi giao hàng nhưng họ phải tuân thủ những yêu cầu xác minh từ phía khách hàng.

So sánh mô hình C2C và B2C

B2C (Business to Consumer) hay còn gọi là mô hình kinh doanh giữa doanh nghiệp với người tiêu dùng. B2C là mô hình đề cập về quá trình cung cấp sản phẩm/dịch vụ trực tiếp của doanh nghiệp và người tiêu dùng là đối tượng người cuối cùng sử dụng sản phẩm/dịch vụ của doanh nghiệp.

Sự khác biệt cơ bản nhất giữa hai mô hình chính là ở đặc điểm cốt lõi của chúng.

C2C là mô hình giữa người tiêu dùng và người tiêu dùng, B2C là doanh nghiệp tới người tiêu dùng – mô hình bán hàng phổ biến, được áp dụng rộng rãi nhất trên toàn thế giới. B2C là một mô hình kinh doanh giữa doanh nghiệp và người tiêu dùng.

Cụ thể, người bán là doanh nghiệp, người mua là các cá nhân. Còn mô hình C2C là giữa cá nhân với cá nhân, không có sự tham gia của doanh nghiệp.

Vì vậy, mô hình B2C sở hữu những đặc điểm trái ngược với mô hình C2C. Điển hình nhất là sự đa dạng về hàng hóa, cũng như sự hỗ trợ trong cách thức mua hàng, phương thức thanh toán.

Mô hình C2C và B2C có những điểm khác biệt nhất định.

Ví dụ mô hình C2C phổ biến tại Việt Nam

Sau đây là hai mô hình kinh doanh C2C điển hình hiện nay tại Việt Nam:

Tiki

Tiki là một cái tên không còn xa lạ với những ai thường xuyên mua sách và văn phòng phẩm. Trước đây, Tiki triển khai theo mô hình B2C giữa các nhà xuất bản với khách hàng nhằm đảm bảo về vấn đề bản quyền và chất lượng sản phẩm.

Nhưng những năm gần đây, Tiki mở rộng thêm nhiều danh mục hàng hóa và triển khai thêm mô hình kinh doanh C2C với nhiều mặt hàng điện tử, đồ gia dụng và hàng hóa thiết yếu.

Mặc dù vậy, vẫn theo phương châm kinh doanh ban đầu, Tiki vẫn đòi hỏi chặt chẽ về giấy tờ kinh doanh, chứng minh sản phẩm để đảm bảo hàng thật và giá bán cũng được kiểm soát để không quá chênh lệch với thị trường.

Shopee

Hiện nay, Shopee là kênh thương mại điện tử C2C có lượng người dùng lớn nhất tại Việt Nam. Shopee có chính sách hỗ trợ người bán, tại đây có số lượng gian hàng lớn mở rộng trong và ngoài nước, hệ thống đối tác giao hàng lớn giúp người bán lẫn người mua đều dễ dàng trao đổi, mua sắm.

Shopee cũng đang bắt đầu mở rộng sang hình thức B2C với các gian hàng Shopee Mall. Những gian hàng này là các cửa hàng chính hãng có chính sách kiểm soát chặt chẽ hơn để đảm bảo quyền lợi cho người tiêu dùng.

Với nhiều chương trình ưu đãi và giá thành phù hợp, Shopee đang dần trở thành sự lựa chọn ưu tiên của người tiêu dùng trực tuyến.

Lời kết

C2C không phải là một mô hình kinh doanh mới, tuy nhiên nó dần trở nên phổ biến hơn khi mà xu hướng thương mại điện tử đang trên đà phát triển. Mong rằng những nội dung trên đã giúp bạn hiểu hơn về mô hình C2C là gì.