Làm nhân viên bán hàng có thể là một công việc thú vị và sôi động nếu bạn thích gặp gỡ và trò chuyện với người khác mỗi ngày. Trong thực tế, bạn có thể làm nhân viên bán hàng ở bất kỳ ngành nghề nào miễn là có sản phẩm hoặc dịch vụ để giới thiệu và bán cho khách hàng.

Nếu bạn đang tò mò về sự nghiệp nhân viên bán hàng và muốn hiểu rõ hơn về công việc này, hãy cùng Asiasoft khám phá nhân viên bán hàng là gì? Và 5 kỹ năng cần thiết cho một nhân viên bán hàng ngay trong bài viết dưới đây.

1. Nhân viên bán hàng là gì?

Nhân viên bán hàng là người làm công việc chăm sóc khách hàng và thực hiện các hoạt động bán hàng để tăng doanh số bán hàng cho một doanh nghiệp hoặc tổ chức. Công việc của họ có thể bao gồm tìm kiếm khách hàng tiềm năng, thuyết phục khách hàng mua sản phẩm hoặc dịch vụ, giải đáp thắc mắc của khách hàng, và duy trì mối quan hệ sau bán hàng.

Họ có thể hoạt động trong nhiều lĩnh vực khác nhau, từ bán lẻ đến dịch vụ và từ B2C (doanh nghiệp đến người tiêu dùng) đến B2B (doanh nghiệp đến doanh nghiệp). Công việc của họ đòi hỏi kỹ năng giao tiếp tốt, khả năng thuyết phục, kiến thức về sản phẩm hoặc dịch vụ, và khả năng làm việc hiệu quả trong môi trường kinh doanh.

Nhân viên bán hàng là chuyên gia trong việc xây dựng kết nối với đồng nghiệp và người mua tiềm năng. Mặc dù những cá nhân này có thể nhận được sự hướng dẫn từ lãnh đạo doanh nghiệp nhưng họ thường hành động theo chuyên môn và kiến ​​thức của mình.

2. Phân loại nhân viên bán hàng 

Các loại nhân viên bán hàng có thể bao gồm nhân viên bán hàng tiên phong, nhân viên bán hàng dịch vụ, nhân viên bán hàng trong ngành, nhân viên bán hàng B2B, người bán buôn, và nhân viên bán hàng kỹ thuật số, tùy thuộc vào ngành và chiến lược kinh doanh của doanh nghiệp.

Các loại nhân viên bán hàng phổ biến bao gồm:

• Nhân viên bán hàng tiên phong: Là những người có sứ mệnh không chỉ đơn giản là bán được hàng, mà còn đặt ra mục tiêu nâng cao nhận thức về sản phẩm hoặc dịch vụ mới. Các chuyên gia sáng tạo này không chỉ giới hạn ở việc thực hiện giao dịch mua bán mà còn đóng góp vào việc tạo ra nhu cầu cho sản phẩm hoặc dịch vụ đó. Họ có khả năng đưa ra những ý tưởng sáng tạo, giúp sản phẩm nổi bật và thu hút sự chú ý của khách hàng. Đồng thời, nhân viên bán hàng tiên phong cũng có khả năng cung cấp hướng dẫn hữu ích cho các nhóm tiếp thị và quảng cáo, giúp tối ưu hóa chiến lược tiếp thị và tăng cường hiệu quả quảng bá.
• Nhân viên bán hàng dịch vụ: Đây là nhóm nhân viên bán những dịch vụ cụ thể cho khách hàng thay vì bán sản phẩm. Điều này có thể bao gồm nhân viên bán hàng làm việc cho cơ quan pháp lý hoặc người bán dịch vụ cho doanh nghiệp như một phần của chiến lược bán hàng B2B.
• Nhân viên bán hàng trong ngành: Nhóm nhân viên này cần có kiến ​​thức chuyên môn về một lĩnh vực cụ thể và họ sử dụng điều này để tạo lợi thế khi bán hàng. Những kiểu nhân viên bán hàng này có thể thành thạo trong một số lĩnh vực nhất định, như ô tô hoặc công nghệ.
• Nhân viên bán hàng B2B: Tập trung đặc biệt vào việc tạo ra doanh số bán hàng bằng cách xây dựng mối quan hệ với các doanh nghiệp khác. Quy trình bán hàng B2B thường dài dòng và phức tạp hơn nghệ thuật bán hàng cho khách hàng (B2C).
• Người bán buôn: Nhân viên bán buôn của người bán buôn tạo điều kiện thuận lợi cho mối quan hệ giữa các công ty bán buôn và những người đang tìm kiếm nhà cung cấp. Họ có thể giúp xây dựng các mối quan hệ quan trọng trong chuỗi cung ứng kinh doanh hàng ngày.
• Nhân viên bán hàng Online: Ngày càng phổ biến trong thế giới kỹ thuật số ngày nay, nhân viên bán hàng kỹ thuật số tập trung vào việc bán hàng trên môi trường trực tuyến. Điều này có thể tập trung vào bán hàng trực tuyến và sử dụng các kênh số như mạng xã hội, Shopee, Tiktok và Video để tìm kiếm,…

Ngoài ra còn có nhiều cấp độ khác nhau mà nhân viên bán hàng có thể hoạt động. Một nhân viên bán hàng tiêu chuẩn thường được gọi là đại diện bán hàng, trong khi người chịu trách nhiệm hướng dẫn cá nhân đó là người giám sát hoặc quản lý bán hàng. Một số chuyên gia bán hàng thậm chí có thể nhận được vai trò là “người đứng đầu bộ phận bán hàng”.

3. Một nhân viên bán hàng cần làm những công việc gì?

Nếu bạn đang tìm kiếm câu trả lời cho câu hỏi “Nhân viên bán hàng cần làm những công việc gì?”, điều quan trọng là phải tìm hiểu về một số nhiệm vụ cụ thể của nhân viên bán hàng. Đây là một số nhiệm vụ mà nhân viên bán hàng có thể tham gia như một phần vai trò và trách nhiệm hàng ngày của họ tại nơi làm việc:

3.1. Giới thiệu sản phẩm, dịch vụ tới khách hàng

Một trong những nhiệm vụ cơ bản của nhân viên bán hàng là giới thiệu sản phẩm, dịch vụ tới khách hàng. Điều này có thể đòi hỏi bạn phải làm quen với các sản phẩm hoặc dịch vụ được cung cấp trong cửa hàng và hiểu được sự khác biệt giữa các mặt hàng tương tự. Nếu khách hàng bước vào cửa hàng để tìm kiếm một số sản phẩm nhất định, nhân viên bán hàng có thể chủ động giải thích cho khách hàng về các mặt hàng đang bán trong cửa hàng của họ để chốt đơn hàng.

Việc giới thiệu sản phẩm và dịch vụ tới khách hàng đặc biệt quan trọng nếu khách hàng là người mới hoặc nếu sản phẩm là mới. Nếu khách hàng không phải là khách quen thường xuyên của cửa hàng, họ có thể không quen với các sản phẩm của cửa hàng và không thể quyết định được mặt hàng phù hợp nhất với nhu cầu của mình.

Một nhân viên bán hàng có kiến ​​thức và kinh nghiệm trước về từng sản phẩm hoặc dịch vụ có thể thông báo cho khách hàng tốt hơn. Nếu công ty tung ra sản phẩm hoặc dịch vụ mới, nhân viên bán hàng cũng có thể muốn thông báo cho khách hàng về những mặt hàng này.

3.2. Giải đáp thắc mắc cho khách hàng

Những nhân viên này có trách nhiệm trả lời các câu hỏi của khách hàng tại một số thời điểm trong quá trình bán hàng. Khách hàng có thể tò mò về tính năng của một sản phẩm nào đó hoặc thắc mắc về cách bảo quản tuổi thọ của sản phẩm. Cũng có thể có những thắc mắc về cách sử dụng sản phẩm nếu khách hàng mua sản phẩm lần đầu tiên.

Nhân viên bán hàng đóng vai trò quan trọng trong việc cung cấp thông tin chi tiết và chuyên sâu cho khách hàng vì họ là người quen thuộc nhất với các sản phẩm và dịch vụ được bán tại cửa hàng. Nếu nhân viên bán hàng là người mới và không biết cách giải quyết thắc mắc của khách hàng, họ có thể hướng khách hàng đến gặp một đồng nghiệp có thể hỗ trợ họ. Đây là một phần của việc quản lý sự mong đợi của khách hàng và đảm bảo rằng khách hàng nhận được thông tin sản phẩm chính xác.

3.3. Cung cấp dịch vụ chăm sóc sau bán hàng 

Là một phần của việc cung cấp dịch vụ và chăm sóc khách hàng tốt, nhân viên bán hàng cũng có thể có trách nhiệm cung cấp dịch vụ chăm sóc sau bán hàng cho khách hàng. Điều này có thể đòi hỏi phải giúp đỡ khách hàng sửa chữa hàng hóa hoặc sản phẩm của họ khi bị hư hỏng. Ngoài ra, khách hàng có thể yêu cầu đổi hoặc hoàn tiền một số sản phẩm hoặc dịch vụ nhất định nếu họ thấy chúng không phù hợp với mục đích của mình.

Một cách khác để cung cấp dịch vụ chăm sóc sau bán hàng cho khách hàng là nhân viên bán hàng chủ động tiếp cận khách hàng và hỏi về trải nghiệm của họ tại cửa hàng cũng như hiệu quả hoạt động của sản phẩm hoặc dịch vụ. Việc chủ động kiểm tra với khách hàng sẽ mang lại dấu ấn cá nhân hơn và khách hàng có thể sẽ đánh giá cao những nỗ lực đó. Ngoài ra, nhân viên bán hàng có thể muốn tìm kiếm phản hồi về hàng hóa và dịch vụ để công ty liên tục cải tiến.

3.4. Kiểm kê hàng hóa tại cửa hàng

Một trách nhiệm khác của nhân viên bán hàng là kiểm kê hàng tồn kho trong cửa hàng. Ví dụ: nhân viên bán hàng có thể kiểm tra hàng tồn kho hàng ngày trong kho trước khi cửa hàng mở cửa và một đợt kiểm kê khác vào cuối ngày. Điều này giúp cửa hàng theo dõi số lượng mặt hàng họ đã bán trong ngày và liệu nó có khớp với số tiền ghi trong quầy thu ngân hay không.

Việc kiểm kê hàng tồn kho cũng rất quan trọng vì nó thông báo cho người quản lý cửa hàng khi hàng sắp hết. Nếu cửa hàng sắp hết hàng cho một mặt hàng phổ biến, nhân viên bán hàng có thể muốn ghi chú để đặt thêm những mặt hàng đó. Một lý do khác để kiểm kê là để xác định các mặt hàng phổ biến trong cửa hàng và để cửa hàng cân nhắc việc đặt các mặt hàng tương tự lại với nhau để thúc đẩy doanh số bán hàng tổng thể.

3.5. Lập kế hoạch cho các sự kiện và chương trình khuyến mãi

Nhân viên bán hàng cũng có thể hỗ trợ lập kế hoạch cho các sự kiện và chương trình khuyến mãi trong cửa hàng. Ví dụ: nếu cửa hàng đang nghĩ đến việc tổ chức đợt giảm giá trong mùa lễ hội, nhân viên bán hàng có thể lên kế hoạch tổ chức một sự kiện lễ hội để thu hút nhiều khách hàng đến cửa hàng hơn. Họ có thể đưa ra quyết định về các chương trình khuyến mãi, chẳng hạn như chọn một số mặt hàng nhất định để khuyến mãi, giảm giá cho các sản phẩm cụ thể và đặt khoảng thời gian cho chiến dịch khuyến mại.

Lập kế hoạch cho các sự kiện và chương trình khuyến mãi rất quan trọng vì nhân viên bán hàng tương tác với khách hàng hàng ngày và có thể khá quen thuộc với sở thích của khách hàng. Kinh nghiệm và kiến ​​thức này có thể hướng dẫn nhân viên bán hàng đưa ra những đề xuất tốt nhất về sự kiện hoặc chương trình khuyến mãi sẽ diễn ra như thế nào. Nó cũng có thể yêu cầu nhân viên bán hàng mua địa điểm và trang trí cho bất kỳ sự kiện nào như một phần trách nhiệm này.

3.6. Dọn dẹp cửa hàng

Điều quan trọng là cửa hàng phải gọn gàng, sạch sẽ để khách hàng có thể nhận biết được sản phẩm mình muốn mua. Nhân viên bán hàng có thể thực hiện nhiệm vụ dọn dẹp cửa hàng trước và sau khi đóng cửa để duy trì diện mạo tổng thể của cửa hàng. Việc sắp xếp sản phẩm trên kệ gọn gàng có thể giúp khách hàng xác định được thứ mình muốn mua nhanh hơn.

Việc dọn dẹp cửa hàng cũng rất quan trọng vì sự sạch sẽ chung của cửa hàng có thể ảnh hưởng đến ấn tượng của khách hàng về cửa hàng. Ấn tượng của họ có thể ảnh hưởng đến quyết định vào cửa hàng hay rời đến một cửa hàng bán lẻ khác. Nhân viên bán hàng có thể muốn kiểm tra với đồng nghiệp của họ về cách cửa hàng thường duy trì sự sạch sẽ và tuân theo tiêu chuẩn đó như một hướng dẫn.

3.7. Giám sát các nhân viên khác

Nếu bạn là nhân viên bán hàng cấp cao hơn đã tích lũy được nhiều năm kinh nghiệm, bạn có thể đảm nhận thêm trách nhiệm quản lý những nhân viên mới hơn và ít kinh nghiệm hơn. Ví dụ: bạn có thể đào tạo nhân viên bán hàng mới và hướng dẫn họ những mẹo dịch vụ khách hàng tốt. Ngoài ra, bạn có thể là bạn thân hoặc người cố vấn cho một số nhân viên bán hàng ít kinh nghiệm hơn này và trả lời bất kỳ câu hỏi nào liên quan đến công việc mà họ có thể có.

Là một phần của việc giám sát các nhân viên khác, nhân viên bán hàng cũng có thể giúp đánh giá hiệu quả công việc vào cuối năm. Việc đánh giá hiệu suất công việc như vậy có thể rất quan trọng trong việc giúp cửa hàng cải thiện dịch vụ khách hàng và từ đó thúc đẩy doanh số bán hàng tổng thể. Quản lý tốt con người là nhiệm vụ trọng tâm giúp toàn bộ lực lượng nhân viên duy trì năng suất và tiếp tục làm việc hiệu quả, hiệu quả.

4. 5 kỹ năng cần thiết cho một nhân viên bán hàng 

Nhân viên bán hàng cần sở hữu một loạt kỹ năng để thành công trong công việc của mình. Dưới đây là một số kỹ năng quan trọng mà họ thường cần phát triển:

4.1. Kỹ năng giao tiếp

Giao tiếp là một trong những kỹ năng cơ bản và quan trọng nhất của người bán hàng. Kỹ năng giao tiếp tốt có thể giúp nhân viên bán hàng thiết lập mối quan hệ tốt với khách hàng và truyền tải hiệu quả giá trị của sản phẩm hoặc dịch vụ. Nhân viên bán hàng cần có khả năng diễn đạt rõ ràng và chính xác, lắng nghe nhu cầu của khách hàng và trả lời các câu hỏi của họ. Ngoài ra, nhân viên bán hàng cần có khả năng điều chỉnh linh hoạt phong cách giao tiếp của mình cho phù hợp với các tình huống khác nhau và để đáp ứng các loại khách hàng khác nhau.

4.2. Thiết lập mối quan hệ giữa các cá nhân

Xây dựng mối quan hệ tốt giữa các cá nhân với khách hàng là rất quan trọng đối với nhân viên bán hàng. Họ cần thể hiện tính cách chủ động và sở hữu kỹ năng giao tiếp cá nhân tốt. Nhân viên bán hàng phải có khả năng giành được sự tin tưởng và tôn trọng của khách hàng cũng như xây dựng mối quan hệ đối tác lâu dài. Bằng cách hiểu nhu cầu và sở thích của khách hàng, nhân viên bán hàng có thể cung cấp các giải pháp được cá nhân hóa, từ đó tăng cơ hội bán hàng thành công. Ngoài ra, họ nên tôn trọng quyết định của khách hàng và thành thạo trong việc xử lý các xung đột và phản đối tiềm ẩn.

4.3. Kiến thức về sản phẩm

Kiến thức chuyên sâu về sản phẩm, dịch vụ là một trong những kỹ năng cần thiết của người bán hàng. Nhân viên bán hàng phải làm quen với các tính năng, chức năng và lợi ích của sản phẩm họ bán và có thể kết hợp chúng với nhu cầu của khách hàng. Họ cần liên tục cập nhật kiến ​​thức để có thể giải đáp thắc mắc của khách hàng, giải quyết những mối quan tâm của họ và đưa ra lời khuyên chuyên nghiệp. Sự hiểu biết sâu sắc về sản phẩm cũng có thể giúp nhân viên bán hàng tìm ra sự khác biệt trong thị trường có tính cạnh tranh cao và tiếp thị sản phẩm một cách hiệu quả.

4.4. Kỹ năng bán hàng

Kỹ năng bán hàng là chìa khóa của một nhân viên bán hàng thành công. Họ cần nắm vững các kỹ thuật và phương pháp bán hàng khác nhau để cải thiện kết quả bán hàng. Điều này bao gồm việc hiểu quá trình ra quyết định mua hàng của khách hàng, nắm vững các kỹ năng đàm phán bán hàng, giỏi đặt câu hỏi và lắng nghe cũng như có thể giải quyết những phản đối và phản đối của khách hàng. Nhân viên bán hàng cũng cần phải có sức thuyết phục và có tầm ảnh hưởng để đạt được các giao dịch bán hàng thành công.

4.5. Kỹ năng lập kế hoạch và tổ chức

Nhân viên bán hàng cần có kỹ năng lập kế hoạch và tổ chức tốt. Họ phải có khả năng đặt ra mục tiêu bán hàng và phát triển các kế hoạch và chiến lược bán hàng tương ứng. Nhân viên bán hàng cần quản lý thời gian và nguồn lực của mình một cách hợp lý để tiến hành các hoạt động bán hàng một cách hiệu quả. Họ cũng phải có khả năng quản lý hiệu quả các nhiệm vụ và hoạt động khác nhau trong quy trình bán hàng, bao gồm theo dõi khách hàng, xử lý tài liệu và báo cáo bán hàng,… Kỹ năng lập kế hoạch và tổ chức tốt có thể giúp nhân viên bán hàng nâng cao hiệu quả công việc, đáp ứng tốt hơn nhu cầu của khách hàng và đạt được mục tiêu bán hàng.

Các kỹ năng trên có mối liên hệ với nhau và củng cố lẫn nhau, đồng thời chúng cùng nhau xây dựng nên những khả năng toàn diện cần có của một chuyên gia bán hàng giỏi. Thông qua học tập và thực hành liên tục, nhân viên bán hàng có thể liên tục cải thiện những kỹ năng này để giao tiếp tốt hơn với khách hàng, thiết lập mối quan hệ tốt giữa các cá nhân, hiểu biết sâu sắc về sản phẩm và ứng phó với các thách thức bán hàng khác nhau, đồng thời thúc đẩy cải thiện hiệu suất bán hàng một cách hiệu quả. Trong một thị trường cạnh tranh cao, việc nắm vững những kỹ năng quan trọng này sẽ giúp nhân viên bán hàng đạt được thành công lớn hơn trong sự nghiệp.